ศาสดาของแต่ละศาสนามีใครบ้าง?

ศาสดา คือผู้ก่อตั้งศาสนา หรือผู้คิดค้น ริเริ่มในการนำคำสอนไปเผยแผ่

ชื่อ	ศาสนา	ช่วงชีวิต	ภาพ
โมเสส	ศาสนายูดาห์	ศตวรรษที่ 12 ก่อนคริสต์ศักราช
ซาราธุสตรา	ศาสนาโซโรอัสเตอร์	ศตวรรษที่ 11 ถึงศตวรรษที่ 9 ก่อนคริสต์ศักราช
เล่าจื๊อ	ลัทธิเต๋า	ศตวรรษที่ 6 ก่อนคริสต์ศักราช
พระโคตมพุทธเจ้า	ศาสนาพุทธ	624-544 ปีก่อนคริสต์ศักราช
พระมหาวีระ	ศาสนาเชน	599-527 ปีก่อนคริสต์ศักราช
ขงจื๊อ	ลัทธิขงจื๊อ	551-479 ปีก่อนคริสต์ศักราช
พีทาโกรัส	ลัทธิพีทาโกรัส	520 ปีก่อนคริสต์ศักราช
ม่อจื๊อ	ลัทธิม่อจื๊อ	470-390 ปีก่อนคริสต์ศักราช
พระเยซู	ศาสนาคริสต์	4-5 ปีก่อนคริสต์ศักราช ถึง ค.ศ. 33
พระมณี	ศาสนามาณีกี	ค.ศ. 210-276
มุฮัมมัด	ศาสนาอิสลาม	ราว ค.ศ. 570-632
หลัว ชิง	ลัทธิหลัว	ค.ศ. 1442-1527
หวง เต๋อฮุย	ลัทธิเซียนเทียนเต้า	ค.ศ. 1624–1690
พระบะฮาอุลลอฮ์	ศาสนาบาไฮ	ค.ศ. 1817-1892
พระบาบ	ศาสนาบาบ	ค.ศ. 1819-1850
หวัง เจฺว๋อี	ลัทธิอนุตตรธรรม	ค.ศ. 1821–1884
พระพรหม	ศาสนาฮินดู	คริสต์ศตวรรษที่ 4
คุรุนานัก	ศาสนาซิกข์	ค.ศ. 1469-1539
อามาเตราซุ	ชินโต	ศาสนาชินโตไม่มีศาสดาแต่เชื่อว่ามาจากเทพเจ้าองค์นี้

 
พระเยซู นับถือศาสนายูดาห์ (ศาสนายูดาห์มีพระเจ้าสูงสุด คือ พระยาห์เวห์ โดยชาวยิวมีความเชื่อว่าพระเจ้าทรงสร้างโลกและมนุษย์คู่แรกเมื่อประมาณ 4,000 ปีก่อนคริสตกาล และถือว่าโมเสสคือศาสดา ให้กำเนิดศาสนายูดาห์เมื่อประมาณ 2,000 ปีก่อนคริสตกาล) ตลอดพระชนม์ชีพ หลังจากการตรึงพระเยซูที่กางเขน สาวกของพระองค์ได้แยกออกไปเป็นศาสนาคริสต์ในปัจจุบัน

"เยซู" มาจากคำในภาษากรีกคือ "เยซุส" ซึ่พระเยซู นับถือศาสนายูดาห์ตลอดพระชนม์ชีพ หลังจากการตรึงพระเยซูที่กางเขน สาวกของพระองค์ได้แยกออกไปเป็นศาสนาคริสต์ในปัจจุบันงมาจากการถ่ายอักษรชื่อ Yeshua [เยชูวา] ในภาษาแอราเมอิกหรือฮีบรูอีกทอดหนึ่ง คริสตชนอาหรับเรียกเยซูว่า "ยาซูอฺ" ตามภาษาซีรีแอก

ส่วนชาวอาหรับมุสลิมเรียกว่า "อีซา" ตามอัลกุรอาน ความหมายคือ "ผู้ช่วยให้รอด" เป็นชื่อที่ใช้กันมากในหมู่ชาวยิวตั้งแต่สมัยโยชูวาเป็นต้นมา

ภาษาละตินแผลงเป็นเยซูส ภาษาโปรตุเกสแผลงต่อเป็นเยซู ภาษาไทยทับศัพท์ภาษาโปรตุเกสมาจนทุกวันนี้


ส่วนคำว่า "คริสต์" เป็นสมญาซึ่งมาจากคำในภาษากรีกว่า "คริสตอส" [Christos] ซึ่งเป็นคำแปลของคำภาษาฮีบรู Messiah อันหมายถึง "ผู้ได้รับการเจิม" ชาวอาหรับเรียกว่า "มะซีฮฺ" ซึ่งหมายถึงการแต่งตั้งให้ทำหน้าที่สูงส่ง เช่น พระมหากษัตริย์ ปุโรหิต ผู้เผยพระวจนะ เป็นต้น

ราชอาณาจักรยูดาห์เสียแก่บาบิโลน ก็สิ้นกษัตริย์ที่ได้รับการเจิม ต่อจากนั้นชาวยิวก็โหยหาพระเมสสิยาห์ที่จะมาสร้างอาณาจักรใหม่ของพระเจ้า "พระคริสต์" จึงเป็นชื่อตำแหน่ง ไม่ใช่ชื่อตัวบุคคล ผู้นิพนธ์พระวรสารสี่ท่านมักเรียกพระองค์ว่า "พระเยซู" และเพื่อให้แตกต่างจากคนอื่น ๆ ที่ชื่อเหมือนกัน ก็เรียกเป็น "พระเยซูชาวนาซาเรธ" หรือ "พระเยซูบุตรของโยเซฟ" แต่นักบุญเปาโลหรือเปาโลอัครทูตมักเรียกพระองค์ว่า "พระคริสต์" หรือ "พระเยซูคริสต์" ที่เรียกว่า "พระคริสต์เยซู" ก็มี

ยิวเชื่อว่าโลกนี้มีพระเจ้าเพียงองค์เดียวเท่านั้น คือ พระยะโฮวาห์ ศาสนายูดาห์ หรือศาสนายิว คือวิถีชีวิต ปรัชญา และศาสนาประเภทเอกเทวนิยม ตามความเชื่อของชาวยิว โดยชาวยิวมีความเชื่อว่าพระเจ้าทรงสร้างโลกและมนุษย์คู่แรกเมื่อประมาณ 4,000 ปีก่อนคริสตกาล และถือว่าโมเสสคือศาสดา ให้กำเนิดศาสนายูดาห์เมื่อประมาณ 2,000 ปีก่อนคริสตกาล และยังมีบุคคลสำคัญ เช่น อับราฮัม อิสอัค ยาโคบ ยูดาห์ ผู้เผยพระวจนะท่านอื่น ๆ อีกจำนวนมาก ฯลฯ เป็นต้น ศาสนายูดาห์มีความเป็นมายาวนานกว่าสี่พันปี (นับจากสมัยอับราฮัม) จึงถือเป็นศาสนาเอกเทวนิยมที่เก่าแก่ที่สุดที่ยังดำรงอยู่ในปัจจุบัน

โยเซฟ (Joseph) แปลตรงตัว 'เพิ่มขึ้น เป็นบุคคลสำคัญที่ปรากฏในคำภีร์ไบเบิลบทปฐมกาล

โยเซฟ เป็นบุตรชายคนที่ 11 ของยาโคบ กับนางราเชล ซึ่งต่อมาเขาถูกขายเป็นทาสโดยบรรดาพี่ชายที่อิจฉา และได้ก้าวขึ้นกลายเป็นวิเซียร์(อัครมหาเสนาบดี) ซึ่งเป็นตำแหน่งลำดับที่สองที่ทรงอำนาจมากในอียิปต์ต่อจากฟาโรห์ เมื่อการปรากฏตัวและรับรู้ถึงที่ทำงานของเขาทำให้บรรดาชาวอิสราเอลออกจากดินแดนคะนาอันและตั้งถิ่นฐานที่อียิปต์ ฟาโรห์ก็ได้ตั้งชิ่อให้เขาใหม่ นามว่า "Zaphnath-Paaneah"  ซึ่งอยู่ในช่วงระหว่างศตวรรษที่ 7 ก่อนคริสตกาล และช่วงเวลาสามเดือนของศตวรรษที่ 5 ก่อนคริสตกาล ซึ่งเป็นช่วงเวลาที่นักวิชาการคาดประมาณวันช่วงเวลาในคำภีร์ไบเบิลบทปฐมกาล

ในธรรมเนียมของศาสนา โยเซฟได้รับการนับถือว่าเป็นบรรพบุรุษของเมสสิยาห์อีกคนที่ถูกเรียกว่า "Mashiach ben Yosef", ตามที่ได้กล่าวไว้ว่า เขาจะทำสงครามกับกองทัพชั่วร้ายเคียงข้างกับ Mashiach ben David และตายในการรบกับศัตรูของพระเจ้าและอิสราเอล

               
พระเยซุมิใช่ผู้ที่เกิดมาเพื่อบำบัดโรคภัยไข้เจ็บเท่านั้น และก็มิใช่ผู้ที่มีข้อคิดคำสอนลึกซึ้งเป็นพิเศษ อีกทั้งมิใช่ผู้ที่นิยมการบำเพ็ญทุกกรกิริยา

       
หรือความหยาบคาย คำสอนของพระองค์ที่แฝงความเข้มแข็งไว้อย่างลึกซึ้ง เช่น

“อย่าคิดว่าข้าพเจ้าเกิดมาเพื่อสร้างสันติให้แก่โลกเท่านั้น ข้าพเจ้าเกิดมาเพื่อสร้างสันติสุข แต่ยังส่งดาบให้ท่านด้วย”


ความรักในคัมภีร์ไบเบิล ทรงตรัสว่า

“จงรักศรัตรูของท่านและอธิฐาน เพื่อที่ผู้ข่มเหงเบียดเบียนของท่าน ถ้าท่านรักเฉพาะผู้ที่เบียดเบียนท่านทนั้น ท่านจะหวังบำเหน็จรางวัล จากพระเจ้าได้อย่างไร เพราะตคนชั่วเลวทรามก็จะทำเช่นนั้นเหมือนกัน”
การช่วยเหลือผู้อื่น

“เมื่อท่านทำทานจงอย่าร้องอวดอ้างผู้อื่น เมื่อท่านให้ความช่วยเหลือเกื้อกูลคนหนึ่งคนใด จงอย่าแพร่งพรายให้ผู้อื่นรู้ เสมือนหนึ่งไม่ยอมให้มือซ้ายรู้ถึงกิจการที่มือขวากระทำ"

การให้อภัยซึ่งกันและกัน

“ถ้าท่านยกโทษให้แก่ผู้กระทำผิดต่อท่านพระบิดาของท่านผู้ซึ่งอยู่ในสรวงสวรรค์ก็จะยกโทษให้แก่ท่านด้วย แต่ถ้าท่านไม่ยอมยกโทษให้แก่เขา พระองค์ก็จะไม่ทรงโปรดยกโทษให้แก่ท่านเช่นเดียวกัน”


จริยธรรมในคำสอนเน้นความประพฤติที่ถูกต้อง ความซื่อสัตย์และความมีมนุษยธรรมซึ่งเป็นคุณธรรมสูง   
            
1) การไถ่มนุษย์ออกจากบาป

ศาสนาอิสลาม

ศาสดาของศาสนาอิสลามคือนบีมุฮัมมัด ศาสนาอิสลาม (Islam) เป็นศาสนาเอกเทวนิยมและศาสนาอับราฮัม บัญญัติไว้ในคัมภีร์อัลกุรอาน คัมภีร์ศักดิ์สิทธิ์ของอิสลามซึ่งสาวกถือว่าเป็นพระวจนะคำต่อคำของพระเป็นเจ้า (อัลลอฮฺ) และสำหรับสาวกส่วนใหญ่ เป็นคำสอนและตัวอย่างเชิงบรรทัดฐาน

มุฮัมมัด เคยนับถือศาสนาเก่าแก่ของอาหรับที่เรียกว่า "ฮานีฟียะฮ์" คล้าย ๆ กับศาสนาของอิบรอฮีมและอิชมาเอล เปลี่ยนศาสนาเมื่อเริ่มประกาศธรรมเมื่ออายุ 40 ปี

มุสลิมเชื่อว่าการสรรสร้างทุกสิ่งในเอกภาพถูกทำให้มีโดยพระโองการบริบูรณ์ของพระเป็นเจ้า "จงเป็น แล้วมันก็เป็นขึ้นมา" และความมุ่งหมายของการดำรงอยู่คือเพื่อบูชาพระเป็นเจ้า มองว่าพระองค์เป็นพระเป็นเจ้าเฉพาะบุคคลซึ่งทรงสนองเมื่อใดก็ตามที่บุคคลต้องการหรือเป็นทุกข์เรียกหาพระองค์ ไม่มีคนกลาง เช่น นักบวช เพื่อติดต่อพระเป็นเจ้าซึ่งว่า "เรานั้นใกล้ชิดเขายิ่งกว่าเส้นโลหิตชีวิตของเขาเสียอีก"


ศาสนาอิสลามในความหมายของอัล-กุรอานนั้น หมายถึง "แนวทางในการดำเนินชีวิต ที่มนุษย์จะปราศจากมันไม่ได้" 


อัลลอฮ์ ตรัสเกี่ยวกับศาสนาอิสลามว่า "แท้จริง ศาสนา ณ อัลลอฮฺ คืออิสลาม และบรรดาผู้ที่ได้รับคัมภีร์มิได้ขัดแย้งกัน นอกจากภายหลังที่ความรู้มาปรากฏแก่พวกเขาเท่านั้น ทั้งนี้เนื่องจากความอิจฉาริษยาระหว่างพวกเขาเอง และผู้ใดปฏิเสธต่อบรรดาโองการของอัลลอฮ์แล้วไซร้ แน่นอน อัลลอฮ์ทรงเป็นผู้ทรงรวดเร็วในการชำระ" (อัลกุรอาน อาลิอิมรอน:19)

1) ศรัทธาในอัลเลาะห์ มีความเชื่อมั่นในอัลเลาะห์เพียงองค์เดียว

2) ศรัทธาในเทพบริวารหรือเทวทูต

4) ศรัทธาต่อศาสนทูต

5) ศรัทธาในวันสิ้นสุดโลก

1) การปฏิญาณตน หมายถึง การปฏิญาณตนด้วยความเลื่อมใสศรัทธาต่ออัลเลาะห์และท่าน นบีมูฮัมหมัด คือศาสนทูตของอัลเลาะห์

2) การนมาซ หมายถึง การแสดงความเคารพต่อพระเจ้าทั้งกาย วาจา ใจ

3) การบริจาคซะกาต หมายถึง การจ่ายทานจากผู้มีทรัพย์สิน คนผู้มีสิทธิ์รับซะกาตมี คนอนาถา คนขัดสน และผู้เข้ารับอิสลาม

4) การถือศีลอด หมายถึง การละเว้นจากการบริโภคอาหาร น้ำ ละกิเลสต่าง ๆ ทำใจให้สงบ

5) การทำพิธีฮัจญ์ คือ การเดินทางไปแสดงบุญที่นครเมกกะฮ์

     
หลักการศรัทธา

สติปัญญาและสามัญสำนึกจะพบว่า จักรวาลและมวลสรรพสิ่งทั้งหลายที่มีอยู่ มิได้อุบัติขึ้นมาด้วยตัวเอง เป็นที่แน่ชัดว่า สิ่งเหล่านี้ได้ถูกอุบัติขึ้นมาโดยพระผู้สร้าง ผู้ทรงสูงสุดเพียงพระองค์เดียว ที่ไม่แบ่งภาค หรือแบ่งแยกเป็นสิ่งใด ไม่ถูกบังเกิด ไม่ถูกกำเนิด และไม่ให้กำเนิดบุตร ธิดาใด ๆ ผู้ทรงสร้าง และบริหารสรรพสิ่งด้วยอำนาจและความรอบรู้ที่ไร้ขอบเขต ทรงกำหนดกฎเกณฑ์ที่โดยทั่วไปไม่มีการเปลี่ยนแปลงหรือไว้ทั่วทั้งจักรวาลหรือที่เข้าใจว่าเป็น"กฎธรรมชาติ" ทรงขับเคลื่อนจักรวาลด้วยระบบที่ละเอียดอ่อน มีเป้าหมาย ซึ่งไม่มีสรรพสิ่งใดถูกสร้างขึ้นมาอย่างไร้สาระ

พระผู้เป็นเจ้าผู้ทรงเมตตา ทรงสร้างมนุษย์ขึ้นมาอย่างประเสริฐจะเป็นไปได้อย่างไร ที่พระองค์จะปล่อยให้มนุษย์ดำเนินชีวิตอยู่ไปตามลำพัง โดยไม่ทรงเหลียวแล หรือปล่อยให้สังคมมนุษย์ และสิ่งมีชีวิต กำเนิดขึ้น แล้วดำเนินไปตามยถากรรมของตัวเอง สภาวะแวดล้อมที่สิ่งมีชีวิตดำรงอยู่จึงเป็นความพอดีอย่างทีสุดที่ผู้ใช้ปัญญา ไม่สามารถอธิบายได้ด้วย"ความบังเอิญ" สอดคล้องตามทฤษฎีความน่าจะเป็นทางคณิตศาสตร์

พระองค์ทรงขจัดความสงสัยเหล่านี้ ด้วยการประทานกฎการปฏิบัติต่าง ๆ ผ่านบรรดาศาสดา ให้มาสั่งสอนและแนะนำมนุษย์ไปสู่การปฏิบัติ สำหรับการดำเนินชีวิต แน่นอนมนุษย์อาจมองไม่เห็นผล หรือได้รับประโยชน์จากการทำความดี หรือได้รับโทษจากการทำชั่ว ของตนในชีวิตบนโลกนี้ ที่เป็นเพียงโลกแห่งการทดสอบ โลกแห่งการตอบแทนที่แท้จริงยังมาไม่ถึง

หลักจริยธรรม

ศาสนาสอนว่า ในการดำเนินชีวิตจงเลือกสรรเฉพาะสิ่งที่ดี อันเป็นที่ยอมรับของสังคม จงทำตนให้เป็นผู้ดำรงอยู่ในศีลธรรม พัฒนาตนเองไปสู่การมีบุคลิกภาพที่ดี เป็นคนที่รู้จักหน้าที่ ห่วงใย มีเมตตา มีความรัก ซื่อสัตย์ต่อผู้อื่น รู้จักปกป้องสิทธิของตน ไม่ละเมิดสิทธิของผู้อื่น เป็นผู้มีความเสียสละไม่เห็นแก่ตัว และหมั่นใฝ่หาความรู้ ทั้งหมดที่กล่าวมานี้เป็นคุณสมบัติของผู้มีจริยธรรม ซึ่งความสมบูรณ์ทั้งหมดอยู่ที่ความยุติธรรม

หลักการปฏิบัติ

ศาสนาสอนว่า กิจการงานต่าง ๆ ที่จะทำนั้น มีความเหมาะสมกับตนเองและสังคม ขณะเดียวกันต้องออกห่างจากการงานที่ไม่ดี ที่สร้างความเสื่อมเสียอย่างสิ้นเชิง

ส่วนการประกอบคุณงามความดีอื่น ๆ การถือศีลอด การนมาซ และสิ่งที่คล้ายคลึงกับสิ่งเหล่านี้ เป็นการแสดงให้เห็นถึงการเป็นบ่าวที่จงรักภักดี และปฏิบัติตามบัญชาของพระองค์ กฎเกณฑ์และคำสอนของศาสนา ทำหน้าที่คอยควบคุมความประพฤติของมนุษย์ ทั้งที่เป็นหลักศรัทธา หลักปฏิบัติและจริยธรรม

ศาสนาฮินดู (พราหมณ์-ฮินดู)


ศาสนาฮินดูไม่มีศาสดาหรือผู้ริเริ่มตั้งศาสนา แต่ผู้เผยแผ่คำภีร์พระเวท ยุคแรกเริ่มคือ ฤๅษีวยาส ท่านเปรียบเสมือนเป็นศาสดาคนหนึ่ง "การสังเคราะห์ศาสนาฮินดู" (Hindu synthesis) นี้เริ่มมีขึ้นระหว่างราว 500 ปีก่อนคริสตกาล ถึงคริสต์ศักราช 300 ภายหลังการสิ้นสุดลงของยุคพระเวท (1500 ถึง 500 ก่อนคริสตกาล), และเจริญรุ่งเรืองในอินเดียสมัยกลางไปพร้อมกับการเสื่อมของศาสนาพุทธในอนุทวีปอินเดีย


ศาสนาฮินดู หรือในเอกสารภาษาไทยนิยมใช้คำว่า ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู เป็นศาสนาหนึ่งในกลุ่มศาสนาอินเดีย และเป็นธรรมะหรือแนวทางการใช้ชีวิตของผู้คน

ศาสนาพราหมณ์หรือฮินดู เกิดในเอเชียใต้ คือ ประเทศอินเดียเมื่อประมาณ 1400 ปีก่อนคริสตศักราช เกิดจากพวกอารยันที่อพยพเข้ามาในประเทศอินเดีย เป็นศาสนาที่เก่าแก่ที่สุดในโลก พระเวทเป็นคัมภีร์ของศาสนาพราหมณ์ ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็นศาสนาอินดูจนถึงปัจจุบัน


สาระสำคัญในศาสนาฮินดูคือ "ปุรุษารถะ" ทั้งสี่ อันเป็นจุดมุ่งหมายอันสมควรในชีวิตของมุนษย์ ได้แก่

ธรรมะ (หน้าที่/จริยธรรม)

" ไม่มีสิ่งใดเหนือยิ่งกว่าธรรมะ ผู้ที่อ่อนแอจะเอาชนะผู้ที่แข็งแกร่งกว่าได้ก็ด้วยธรรมะ ธรรมะนั้นคือความจริง (สัตยะ) อย่างแท้จริง ดังนั้นเมื่อผู้ใดพูดความจริง เป็นอันเรียกได้ว่าเขาผู้นั้น "ได้เปล่งวาจาของธรรมะ!" เพราะทั้งคู่ (ความจริง และ ธรรมะ) เป็นคำที่มีความหมายเดียวกัน "


อรรถะ (การเจริญเติบโต/หน้าที่การงาน),

คือ การแสวงหาความมั่งคั่งอย่างมีเป้าหมายและมีคุณธรรม เพื่อการดำรงชีวิต ภาระผูกพัน และความมั่งคั่งทางทรัพย์สิน


กามะ (ประสงค์/แรงจูงใจ)

กาม แปลว่า ความปรารถนา, ความรัก, ชอบ, หลงใหล ทั้งมีและปราศจากความคิดเชิงชู้สาวและอารมณ์ทางเพศ และหมายถึงความสุข ความยินดี อันเกิดจากสัมผัสต่าง ๆ ของร่างกาย^[38][39] ในศาสนาฮินดู กามะถือเป็นส่วนจำเป็นที่ช่วยให้ชีวิตคงอยู่ได้อย่างแข็งแรง

โมกษะ (การหลุดพ้น/การเป็นอิสระจากการเวียนว่ายตายเกิด)

โมกษะ หรือ มุขติ ถือเป็นเป้าหมายสูงที่สุดในศาสนาฮินดู โมกษะอาจหมายถึงการหลุดพ้นจากความทุกข์ และจากสังสาระ (การเวียนว่ายตายเกิด)

หรือเรียกอีกอย่างว่า การเข้าเป็นหนึ่งเดียวกับพระเป็นเจ้า, การเข้าสู่ความสัมพันธ์นิรันดร์กับพระเจ้า, การเป็นหนึ่งเดียวกับจักรวาล, การละทิ้งความเห็นแก่ตัวจนสิ้น, การหลุดพ้นจากสังสาระ ซึ่งคือการไม่เกิดอีก การไม่ทุกข์อีก

นิกายศาสนาฮินดู

นิกายไวษณพ 

บูชาพระวิษณุ และปางอวตารของพระองค์ โดยเฉพาะ พระกฤษณะ และ พระราม ลักษณะของนิกายนี้โดยทั่วไป ไม่ใช่ลักษณะนักพรตติดอาราม แต่มุ่งเน้นไปที่กิจกรรมชุมชนและการปฏิบัติที่นับถือศรัทธา ความรักสนุกนี้มีที่มาจากการสื่อนัย ๆ ถึงลักษณะอัน "ขี้เล่น ร่าเริง และสนุกสนาน" 


นิกายไศวะ 

มุ่งเน้นที่พระศิวะ ศาสนิกชนไศวะมีแนวโน้มไปทางปัจเจกพรตนิยม แนวทางปฏิบัติของไศวะรวมถึงการศรัทธาแบบภักติ แต่ความเชื่อโน้มเอียงมาทางนิกายแบบโยคะ ไศวะมีทั้งกลุ่มที่นิยมบูชาในศาสนสถาน


นิกายธิศักติ 

บูชาเทวีหรือศักติเป็นพระมารดาของจักรวาล เทวีที่บูชานั้นมีรูปลักษณ์ตั้งแต่พระแม่ปราวตี ซึ่งทรงอ่อนโยนไปจนถึงองค์ที่มีพระลักษณะดุดันเช่น พระแม่ทุรคา และ พระแม่กาลี ศาสนิกชนเชื่อว่าศักติเป็นพลังอำนาจที่คอยรองรับความเป็นบุรุษ


นิกายสมารตะ 

บูชาเทพเจ้าฮินดูองค์หลัก ๆ ไปพร้อม ๆ กัน ได้แก่ พระศิวะ, พระวิษณุ, องค์ศักติ, พระคเนศ, พระสุริยะ และ พระการติเกยะ

คัมภีร์พระเวท เดิมมี 3 คัมภีร์ เรียกว่า "ไตรเวท" ต่อมาเพิ่มเป็น 4..

1. ฤคเวท

เป็นคัมภีร์ที่รวบรวมบทสวดสดุดีพระผู้เป็นเจ้าทั้งหลาย บรรดาเทพเจ้าที่ปรากฏในฤคเวทสัมหิตามีจำนวน 33 องค์ ทั้ง 33 องค์ ได้จัดแบ่งตามลักษณะของที่อยู่เป็น 3 กลุ่ม คือ เทพเจ้าที่อยู่ในสวรรค์ เทพเจ้าที่อยู่ในอากาศ และเทพเจ้าที่อยู่ในโลกมนุษย์ มีจำนวนกลุ่มละ 11 องค์


2. ยชุรเวท เป็นคัมภีร์ที่รวบรวมบทประพันธ์ที่ว่าด้วยสูตรสำหรับใช้ในการประกอบยัญพิธียชุเวทสัมหิตา แบ่งออกเป็น 2 แขนง คือ

2.1 ศุกลชุรเวท หรือ ยชุรเวทขาว ได้แก่ ยชุรเวทที่บรรจุมนต์ หรือคำสวดและสูตรที่ต้องสวด

2.2 กฤษณยชุรเวท หรือ ยชุรเวทดำ ได้แก่ ยชุรเวทที่บรรจุมนต์และคำแนะนำเกี่ยวกับการประกอบยัญพิธีบวงสรวง ตลอดทั้งคำอธิบายในการประกอบพิธีอีกด้วย

3. สามเวท เป็นคัมภีร์ที่รวบรวมบทประพันธ์อันเป็นบทสวดขับร้อง บทสวดในสามเวทสัมหิตามีจำนวน 1,549 บท ในจำนวนนี้มีเพียง 75 บท ที่มิได้ปรากฏในฤคเวท

ต่อมาได้เพิ่ม


4. อรรถเวท เป็นคัมภีร์ที่รวบรวมบทประพันธ์ที่ว่าด้วยมนต์หรือคาถาต่าง ๆ

ศาสนาพุทธ


ศาสดาของศาสนาพุทธ คือ พระโคตมพุทธเจ้า มีพระนามเดิมว่า เจ้าชายสิทธัตถะ

พระโคตมพุทธเจ้า เคยนับถือศาสนาฮินดู-พราหมณ์ เมื่อตรัสรู้ขณะพระชนมายุ 35 พรรษาได้ทรงประกาศศาสนาพุทธจนปรินิพพาน

ศาสนาพุทธ เป็นศาสนาอเทวนิยม (เชื่อในกฎธรรมชาติ) ที่มีอายุกว่า 2,500 ปี

1. พระพุทธเจ้า เป็นผู้ที่บำเพ็ญสั่งสมบารมีมาหลายภพชาติ[14] จนชาติสุดท้ายเกิดเป็นมนุษย์แล้วอาศัยความเพียรพยายามและสติปัญญาปฏิบัติจนได้บรรลุสิ่งที่ต้องการคือธรรมอันเป็นเครื่องออกจากทุกข์ แล้วจึงทรงชี้แนะหรือชี้ทางให้คนอื่นทำตาม

2. พระธรรม คือ คำสอนว่าด้วยธรรมชาติที่พระพุทธเจ้าทรงค้นพบแล้วว่าทำให้พ้นจากทุกข์

3. พระสงฆ์ คือหมู่ชนหรือชุมชนของพระสาวก ไม่ว่ามนุษย์หรือเทวดา ที่ทำตามคำแนะนำของพระพุทธเจ้าแล้ว ประสบผลสำเร็จพ้นทุกข์ตามพระพุทธเจ้า

หลักธรรมคำสอนทางพุทธศาสนา

พระพุทธศาสนา มีหลักธรรมที่สำคัญที่หล่อหลอมให้พุทธศาสนิกชนเป็นคนรักสันติ รักอิสระเสรี มีนิสัยโอบอ้อมอารี มีเมตตากรุณาต่อกัน ได้แก่


1) สังคหวัตถุ 4

หมายถึง หลักธรรมสำหรับสงเคราะห์หรือเป็นเครื่องยึดเหนี่ยวน้ำใจของคนในสังคมให้อยู่ร่วมกันอย่างมีความสุข ได้แก่

2) พรหมวิหาร 4

หมายถึง ธรรมประจำใจที่ทำให้เป็นพรหมหรือให้เสมอด้วยพรหมในทางปฏิบัติ หมายถึง

(1) ธัมมัญญุตา คือ ความเป็นผู้รู้จักเหตุ

1. เถรวาท หรือ สาวกยาน (หีนยานหรือหินยาน)

หมายถึง คำสั่งสอนของพระพุทธเจ้า ซึ่งคำสั่งสอนและหลักปฏิบัติจะเป็นไปตามพระไตรปิฎก มีนักปราชญ์คนสำคัญคือพระพุทธโฆสะ

2. มหายาน (แปลว่า ยานใหญ่) หรือ อาจาริยวาท

เน้นการปฏิบัติเป็นพระโพธิสัตว์เพื่อช่วยเหลือสรรพสัตว์ ซึ่งผู้ที่ริเริ่มคือท่านนาคารชุนะ

3. วัชรยาน หรือ มหายานพิเศษ

เน้น การ ปฏิบัติธรรมเพื่อให้บรรลุทำอย่างรวดเร็ว เพื่อช่วยเหลือสรรพสัตว์