ประโยชน์ของเบกกิ้งโซดา

รักษาอาการ
หมายเหตุ : เบกกิ้งโซดา (Baking Soda) กับผงฟู (Baking Powder)ใช้แทนกันไม่ได้นะครับ
เบคกิ้งโซดาเป็นโซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate) มีลักษณะเป็นผลึกสีขาวที่ละลายน้ำได้ดี มีความเป็นด่าง เมื่อทำปฏิกิริยากับส่วนผสมที่เป็นกรดในส่วนผสมของเหลวก็จะทำให้เกิดก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) จนทำให้เกิดฟองก๊าซ
หลายคนที่สับสนว่าโซเดียมไบคาร์บอเนตกับโซเดียมคาร์บอเนตมันเหมือนหรือแตกต่างกันอย่างไร มาลองทำความเข้าใจกันครับ

โซเดียมคาร์บอเนต (Sodium carbonate)
มีสูตรโครงสร้างทางเคมี คือ Na2CO3 และมีชื่อเรียกอื่นว่า โซดาซักผ้า (Washing Soda), โซดาแอช (Soda Ash), โซดาคาร์บอเนต เป็นต้น

โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate)
มีสูตรโครงสร้างทางเคมี คือ NaHCO3 และมีชื่อเรียกอื่นว่า เบกกิ้งโซดา (Baking Soda), โซเดียมไฮโดรเจนไบคาร์บอเนต (Sodium hydrogen carbonate), โซเดียมแอซิดคาร์บอเนต, ไบคาร์บอเนตออฟโซดา เป็นต้น
ข้อแตกต่าง
โซเดียมคาร์บอเนตและโซเดียมไบคาร์บอเนตจะมีความเป็นด่างสูง แต่โซเดียมไบคาร์บอเนตจะมีความเป็นกรดมากกว่าโซเดียมคาร์บอเนต

เบกกิ้งโซดา (Baking Soda)
มีชื่อทางเคมีคือ “โซเดียมไบคาร์บอเนต” (Sodium bicarbonate) สารนี้จะสลายตัวได้เมื่อได้รับความร้อน มีค่าเป็นด่าง และมีข้อเสียคือจะมีสารตกค้าง ถ้าใช้มากเกินไปจะทำให้เกิดรสเฝื่อนได้ แต่สามารถแก้ไขได้โดยเติมกรดลงไปในสูตรขนมอาหารลงไปเพื่อทำให้สารตกค้างหมดไปได้ ตัวอย่างเช่น การเติมนมเปรี้ยว หรือโยเกิร์ต เป็นต้น
เบกกิ้งโซดารูปแบบนี้เราจะนิยมนำมาใช้กับขนมที่มีโกโก้หรือกาแฟเป็นส่วนผสม เพราะทั้งโกโก้และกาแฟต่างก็มีค่าเป็นด่าง และเบกกิ้งโซดาก็มีค่าเป็นด่าง จึงทำให้เข้ากันได้ดี

ผงฟู หรือ เบกกิ้งพาวเดอร์ (Baking Powder)
คือ สารเคมีแห้งที่ช่วยทำให้ขนมขึ้นฟู โดยมีส่วนประกอบ คือ โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate) เป็นส่วนประกอบสำคัญ + สารที่มีฤทธิ์เป็นกรด (เช่น ครีมทาร์ทาร์ (Cream of tartar) ซึ่งเป็นผลึกผงสีขาวที่ทำมาจากรดในผลองุ่น), ไดโซเดียมไพโรฟอสเฟต (Disodium pyrophosphate) หรือสารเจือปนในอาหารที่ให้ความเป็นกรด) + แป้งข้าวโพด (Corn starch) ที่ช่วยป้องกันไม่ให้สารทั้งสองสัมผัสกันโดยตรง
ทั้งนี้เป็นเพราะโซเดียมไบคาร์บอเนตนั้นมีความเป็นด่างสูง จึงต้องผสมกับสารที่มีฤทธิ์เป็นกรดเพื่อช่วยคงความเป็นกลางไว้ไม่ให้มันทำปฏิกิริยากัน เมื่อใส่ผงฟูในน้ำก็จะทำให้เกิดฟองก๊าซ (เพราะมีกรดที่พร้อมทำปฏิกิริยาอยู่แล้ว) โดยผงฟูจะมีอยู่ด้วยกัน 2 แบบ คือ
ผงฟูที่ให้ปฏิกิริยารวดเร็ว หรือผงฟูกำลังหนึ่ง (Single-acting)
เมื่อโดนน้ำแล้วจะเกิดปฏิกิริยาทันที (ผลิตฟองก๊าซอย่างรวดเร็วในระหว่างที่ผลิตภัณฑ์รอการเข้าอบ) ดังนั้น การใช้ผงฟูชนิดนี้จึงต้องผสมส่วนผสมอย่างรวดเร็วและนำเข้าอบทันทีที่ผสมเสร็จ ไม่เช่นนั้นจะเกิดการสูญเสียฟองก๊าซที่จะเกิดขึ้นและผลิตภัณฑ์ที่ออกมาจะขึ้นฟูไม่ดี
ผงฟูที่ใช้ปฏิกิริยาช้า หรือผงฟูกำลังสอง (Double-acting)
จะประกอบไปด้วยสองส่วน คือ ส่วนที่เกิดปฏิกิริยาช้าและเร็ว (เกิดฟองก๊าซทั้งตอนผสมกับน้ำหรือของแหลว และตอนที่ได้รับความร้อนจากเตาอบ) โดยมากผู้ประกอบการจะนิยมใช้ตัวนี้ เพราะไม่จำเป็นต้องรีบร้อนเหมือนแบบผงฟูที่ให้ปฏิกิริยารวดเร็ว
ผงฟูนั้นเรามักจะนำมาใช้ในการทำขนมเป็นส่วนใหญ่ เพราะผงฟูจะช่วยทำให้ขนมขึ้นฟูได้ แต่ต้องใช้ในปริมาณพอควร ขนมจำพวกวาฟเฟิล มัฟฟิน และแพนเค้ก โดยทั่วไปแล้วผงฟูประมาณ 1-1 ¼ ช้อนชา สามารถทำให้ขนมขึ้นฟู โดยใช้แป้ง 1 ถ้วยตวง ของเหลว 1 ถ้วยตวง และไข่ไก่ 1 ฟอง แต่อย่างไรก็ตามการเติมผงฟูมากจนเกินไปจะทำให้ดูฟุ่มเฟือยและทำให้ขนมเสียรสชาติได้

ผงฟูกับเบกกิ้งโซดาต่างกันยังไง
เบกกิ้งโซดา คือ โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate)
ผงฟู คือ โซเดียมไบคาร์บอเนต (Sodium bicarbonate) + สารที่มีฤทธิ์เป็นกรด (เช่น Cream of tartar, Disodium pyrophosphate) + แป้งข้าวโพด (Corn starch)
สรุป ทั้งเบกกิ้งโซดา (Baking Soda) และผงฟู (Baking Powder) ต่างก็เป็นสารที่ช่วยทำให้ขนมขึ้นฟูได้ แต่โดยมากแล้วจะนำมาใช้ในโอกาศที่แตกต่างกัน โดยผงฟูนั้นสามารถนำมาใช้แทนเบกกิ้งโซดาได้ในบางกรณี* แต่เบกกิ้งโซดาเพียงเดี่ยว ๆ จะไม่สามารถนำมาใช้แทนผงฟูได้เลย เพราะต้องเพิ่มสารที่มีฤทธิ์เป็นกรดและแป้งข้าวโพดเข้าไปด้วย
หมายเหตุ : ผงฟูจะมีปริมาณที่จะเกิดปฏิกิริยาน้อยกว่าเบกกิ้งโซดา 4 เท่า พูดง่าย ๆ ก็คือ เบกกิ้งโซดาเพียว ๆ จะมีความเข้มข้นมากกว่าผงฟูประมาณ 4 เท่าครับ ถ้าจะใช้ผงฟูแทนเบกกิ้งโซดาก็กะใช้ในขนาดที่เหมาะสมด้วยครับ
:max_bytes(150000):strip_icc()/tomwerner-b96626d72d0341dfb14ca023e7895dfa.jpg)
เบกกิ้งโซดา ซื้อที่ไหน?
ตอบ หาซื้อได้ตาม Supermarket ทั่วไปครับ (เดอะมอลล์, ฟู๊ดแลนด์, แม็คโคร, บิ๊กซี, โลตัส, ท๊อปส์, ร้านขายอุปกรณ์เบเกอรี่) ที่แผนกเบเกอรี่ บริเวณชั้นที่ขายพวกแป้งทำขนม สีผสมอาหาร ถ้าเป็นยี่ห้อ McGarrett ขนาด 300 กรัม ก็ราคาประมาณ 22-32 บาทครับ แต่ล่าสุดที่ผมไปซื้อมา Big C ยี่ห้อแม็กกาแรต ขนาด 300 กรัม ราคาอยู่ที่ 24 บาทครับ (25/03/62) แต่ระวังจะซื้อมาผิดนะครับ ให้เลือกเอาที่เขียนว่า Baking Soda ไม่ใช่ Baking Powder
อาหารที่สะอาด ปลอดภัย เป็นสิ่งจำเป็นที่สุดที่ร่างกายต้องการ เพื่อร่างกายนำไปใช้ได้อย่างเต็มที่ สร้างพลังงาน ผลิตฮอร์โมน ต้านทานโรคภัย มีภูมิต้านทานที่แข็งแรง..
cr. MedThai